Toen De Wingerd in Biddinghuizen merkte dat de professionele cultuur stevig stond, maar het borgen van verbeteringen nog lastig was, besloot schoolleider Maaike Lodder dat het tijd was voor een volgende stap. De school werkte al jaren vanuit een duidelijke visie op goed onderwijs, maar Maaike voelde dat er nog meer mogelijk was. In dit interview vertelt Maaike over de keuze voor het traject van Groeikracht binnen Ontwikkelkracht de manier waarop het team nu werkt aan duurzaam verbeteren.
“Ik werk hier inmiddels vier jaar,” begint Maaike Lodder. “Hiervoor heb ik 23 jaar in het speciaal onderwijs gewerkt, waar ik als stagiaire begon en uiteindelijk directeur werd van een vso-locatie. Na al die jaren voelde ik dat het tijd was voor iets nieuws, en zo kwam ik op de Wingerd in Biddinghuizen terecht.”
Waar wij ons in onderscheiden, is onze duidelijke visie.
Duidelijke visie
De Wingerd is een van de drie basisscholen in het dorp; alle drie zitten ze in hetzelfde gebouw. “Voor ouders maakt afstand dus geen verschil,” vertelt Maaike. “Waar wij ons in onderscheiden, is onze duidelijke visie: traditioneel onderwijs, met sterke routines, een heldere structuur en frontaal klassikale instructie. Onze focus ligt op goed onderwijs. Dat staat bovenaan.”
Die visie betekent niet dat De Wingerd leerlingen minder centraal stelt. Integendeel, benadrukt Maaike. “Wij zeggen altijd: de leerkracht staat centraal. Omdat goed onderwijs valt of staat met de kunde van de leraar. Als die stevig staat, profiteren kinderen daarvan. Kinderen moeten zich veilig voelen; vaste routines geven hen juist dat gevoel van veiligheid en zelfvertrouwen.”
Groeikracht
De Wingerd werkte al langer volgens enkele principes die je ook terug ziet in de methodiek van Groeikracht. “Toen ik hier kwam, zijn we daar meteen mee begonnen,” vertelt Maaike. “We hebben hard gewerkt aan de professionele cultuur, duidelijke afspraken en de focus op onderwijskwaliteit. Maar op een gegeven moment voelden we: we doen veel goede dingen, maar doen we ze goed genoeg? En vooral: hoe borgen we het?”
Alles viel samen. De taal, de visie, de werkwijze.
“We zagen de subsidie voor Groeikracht via Ontwikkelkracht voorbij komen op LinkedIn. Ook een expertcoach van Groeikracht, die in Biddinghuizen woont en de school kent, belde op dat moment met de vraag of het traject iets voor ons zou kunnen zijn. Alles viel samen. De taal, de visie, de werkwijze: het sloot goed aan bij wat wij al deden. Niet iets nieuws ernaast, maar precies de aanscherping die we nodig hadden.”
Visie
Wat sloot dan precies zo goed aan? Maaike hoeft niet na te denken.
“Dat is de visie op goed onderwijs, want goed onderwijs ontstaat niet vanzelf. En het werken als professionele leergemeenschap ook niet. Niet ‘mijn klas, mijn verantwoordelijkheid’, maar: onze school, onze verantwoordelijkheid. Aan welke knoppen kunnen we draaien? Wat betekent dit voor ons als team en ons onderwijs als we dit doen? Die taal past perfect bij hoe wij hier werken.”
Start van het traject
Voordat het hele team instapte, werkte het managementteam eerst intensief samen met de expertcoach van Groeikracht. “We hebben als management veel sessies gehad om de startdag voor te bereiden. Begin november is het team echt aangehaakt,” vertelt Maaike. “We wilden eerst zelf helder hebben: welke taal spreken we? Wat past bij ons, wat nemen we over van Groeikracht en wat houden we op onze eigen manier vast?”
De Wingerd bleek al ver te zijn. “We worden weleens de vreemde eend in de bijt genoemd,” lacht Maaike. “Maar wat werkt, ga ik niet anders doen. Binnen Groeikracht is het gelukkig heel gewoon om de instrumenten uit de methodiek af te stemmen op de context en de werkwijze van de school. Het doel is leidend, niet de vorm.”
Alle kinderen kunnen leren, en ik werk wat harder voor jou als dat nodig is.
De cultuurDat het hele team achter Groeikracht moest staan, was geen enkel probleem, vertelt Maaike. “De professionele cultuur is hier heel sterk. Iedere dag een beetje beter. Bovendien zijn we ervan overtuigd dat alle kinderen kunnen leren, sommigen hebben alleen iets meer van ons nodig. En die extra aandacht geven wij graag. Voor het team voelde deelname logisch: het past bij wie we zijn.”
En dat merkt Maaike ook in de praktijk. “De rolzuiverheid was al goed op orde, maar nu is er duidelijkere taal bij gekomen. Hierdoor kunnen we er beter met elkaar over praten. Wat hoor ik je zeggen? Wat zie ik je doen? Het wordt specifieker. Het doel is niet mijn doel, maar het is ons doel.”
Het traject tot nu toe
De eerste maanden stonden in het teken van voorbereiding en scherpte zoeken. “We moesten wennen aan de terminologie,” vertelt Maaike. “Sommige woorden betekenen net iets anders dan bij ons. We hebben daarom goed gekeken: waar zit echte meerwaarde? Wat past al volledig? En waar kiezen we voor onze eigen benaming, omdat dat helderheid geeft?”
Het focusbord, bij De Wingerd het ‘focusbord’ en binnen Groeikracht het ‘verbeterbord’, speelt daarin een belangrijke rol, vertelt Maaike. “Dat bord moet echt gaan leven,” voegt ze toe. “Doelen kortcyclisch formuleren, opvolgen en afronden: dat is iets waar we nog in moeten oefenen.”
Werksessies
De Wingerd werkt al bijna vier jaar met leerteams en leerteamvoorzitters. “Maar zonder echte focus verzand je sneller in vergaderen,” legt Maaike uit. “Groeikracht helpt ons om er echte werksessies van te maken. Niet praten over het werk, maar samen lessen voorbereiden, onderzoeken wat werkt, en kijken hoe doelen per klas aansluiten op het schooldoel.”
“Uit onze data bleek dat we schoolbreed lager scoren op contextsommen,” vertelt Maaike. “Daarom is ons schooldoel voor deze periode rekenen. Maar in de doorgaande lijn ziet dat er per bouw anders uit. Kleuters werken natuurlijk op een ander niveau dan groep 8. Iedere leraar formuleert daarom een subdoel dat past bij zijn of haar groep.”
Leren van en met anderen
De Wingerd staat er niet alleen voor. “Een collega-school, De Toekomst in Dronten, werkt ook met Groeikracht,” vertelt Maaike. “We bellen veel, wisselen ideeën uit en binnenkort gaan de twee Groeikrachtteams samen zitten. Daarnaast zijn er de regionale Groeikracht-bijeenkomsten en is op 21 januari het congres van Ontwikkelkracht waar we ook kennis uit wisselen met andere Groeikracht-scholen.”
Dat kennis delen een passie van Maaike is, blijkt al snel. “Ik houd ervan om te blijven leren,” zegt ze. “Ik lees veel over cognitieve leerpsychologie en onderwijskwaliteit, en ik vind het geweldig om die kennis weer te delen met andere scholen binnen onze stichting.”Groeikracht
Wanneer Maaike vertelt wat Groeikracht De Wingerd vooral brengt, wordt ze enthousiast. “De ritmiek! Heel duidelijk: in deze periode werken we aan dit doel, voor deze datum moet het af zijn. En daarna kijk je samen terug. Wat hebben we gedaan? Wat heeft het opgeleverd? Wat nemen we mee naar de volgende periode? Die cyclus helpt zó bij borgen. Dat deden we eerder niet zo strak.”
Onderzoek is een waardevolle toevoeging.
Onderzoek is daarin een waardevolle toevoeging, zegt ze. “Dit maakt het werken aan je verbeterdoelen scherper. Je kijk verder dan alleen het ‘probleem’ of ‘de vraag’ waarbij je een snelle oplossing zoekt. Je leert kritischer kijken en analyseren, waarbij je op zoek gaat naar de vraag achter de vraag. Om dat goed te doen, moet je veel oefenen. Maar dat is precies wat we willen en doen.”
Vooruitkijken
Voor het eerste jaar is de focus helder: “Dat we goede doelen kunnen formuleren. Dat de schoolcoach en leerteamvoorzitters een bordsessie kunnen leiden. En dat we langzaam toewerken naar collega’s die dat ook kunnen. Eigenaarschap ligt steeds meer bij de leraren.”
Tot slot
Wat Maaike vooral benadrukt, is dat Groeikracht hen helpt om te doen wat ze al deden, maar dan meer gefocust, consistenter en geborgd. “Dat is wat we zochten,” zegt ze. “De goede dingen blijven doen, en zorgen dat ze niet verwateren. Dat past precies bij wie wij als school zijn.”