Groeikracht

Wil je graag met de onderzoeks- en verbetercultuur van jouw school aan de slag? Of heb je moeite met het meekrijgen van jouw schoolteam om met een verbetervraag aan de slag te gaan?

Groeikracht is een programma dat schoolteams in staat stelt om het onderwijs zelf - bottom-up - te verbeteren. Schoolteams kunnen vanuit de eigen praktijk en hun eigen ambitie starten. In het programma ga je aan de slag met een onderzoeks- en verbetercultuur op jouw school waarbij je gezamenlijk verantwoordelijk bent voor het beteren van de onderwijskwaliteit. Dit is terug te zien in de dagelijkse praktijk van de school in de vorm van: als leraren elkaars lessen bezoeken, elkaar constructieve feedback geven, samen de onderwijsinhoud ontwerpen, kennis uit onderzoek effectief inzetten en de leerlingen vragen om feedback.

Kortom, is jouw school er klaar voor om met de volgende principes van Groeikracht aan de slag te gaan?

Het onderwijs voor hun leerlingen - verder - willen verbeteren.
Een onderzoeks- en verbetercultuur op school willen creëren of uitbouwen.
Onderwijsonderzoek willen gebruiken voor het versterken van de lespraktijk.
Leraren willen 'versterken' in hun handelen en willen laten werken aan teacher leadership.
Samen meer leerwinst met de leerlingen willen bereiken.

Het team van Groeikracht bestaat uit een klein kernteam dat het programma vormgeeft en uitvoert en een aantal ervaren expertcoaches die de scholen begeleiden.

Wat levert het op?

Deelname aan Groeikracht zorgt voor:

Gemotiveerde leraren die samen met hun team zorgen voor het beste onderwijs voor hun leerlingen.
Een cultuur van samen leren én verbeteren op school.
Levendige netwerken van onderwijsprofessionals die leren van elkaar.
Minder werkdruk omdat er bewuste keuzes worden gemaakt in wat wel en niet gedaan moet worden.
Meer leerwinst voor leerlingen; onderwijskansen voor alle leerlingen.

Tijd, kennis en kunde

Groeikracht biedt de leraar en de schoolleider tijd, kennis en kunde. Hierbij richt de begeleiding zich vooral op de kartrekkers in de school; de schoolcoaches en de leidinggevenden.

1. Tijd

Een school kan subsidie aanvragen om een vergoeding te krijgen voor de geïnvesteerde uren.

2. Kennis

Er worden in het eerste jaar vier bijeenkomsten georganiseerd voor de schoolcoaches en leidinggevenden. Tijdens deze bijeenkomsten kunnen de schoolcoaches en leidinggevenden deelnemen aan workshops en vindt er uitwisseling plaats met andere scholen die hetzelfde traject doorlopen.
Scholen kunnen gebruik maken van de Groeikracht-academie met ondersteunende materialen en filmpjes.

3. Kunde

Een ervaren expertcoach begeleidt de school bij de implementatie van de werkwijze. Deze expertcoach leidt een aantal schoolcoaches in de school op zodat zij aan de slag kunnen met het team. Ook de schoolleider krijgt begeleiding.

Door de Groeikracht-aanpak kunnen schoolteams een betere focus aanbrengen en hun ambities waarmaken. Groeikracht is gebaseerd op het gegeven dat leraren samen, maar ook met schoolleiders, meer bereiken dan alleen. Dit doen wij door te starten vanuit de praktijk. Het team bepaalt waar het mee aan de slag wil om het onderwijs op de eigen school nog beter te maken. Zoals eerder genoemd, de bottom-up werkwijze. Door deze manier van werken halen schoolteams meer voldoening uit hun werk. Met als resultaat: betere lessen, waardoor leerlingen meer leren. De Groeikracht-aanpak is gebaseerd op de werkwijze van het LerarenOntwikkelFonds (LOF) en leerKRACHT, gecombineerd met het effectief toepassen van kennis uit onderzoek. 

Wat wordt er van jou verwacht?

De Groeikracht-werkwijze vraagt om inzet, maar ook een investering van zowel besturen, schoolleiders als leraren. Daarom is het belangrijk dat:

Schoolleiding en leraren een ambitieus maar realistisch doel hebben voor het verbeteren van het onderwijs.
Er draagvlak is in het team voor deelname aan Groeikracht. Dit betekent minimaal 15 teamleden in het PO en 40 teamleden in het VO - tenzij het een kleinere school betreft dan dit aantal. (Grote VO-scholen kunnen voor meerdere teams een subsidieaanvraag doen)
Het hele team zich wil verdiepen in onderwijsonderzoek om dit te gebruiken voor het verbeteren van de eigen lespraktijk.
De school twee uur per week inroostert voor alle lerarenteams van 4 tot 10 leraren om met Groeikracht te werken aan hun eigen lespraktijk.
Per team van 4 tot 10 leraren één leraar wordt vrijgemaakt voor de ‘schoolcoach’-rol. Elk van deze schoolcoaches krijgt 4 uur per week tijd voor deze rol.
De schoolleiding actief betrokken is en tijd vrijmaakt.
De schoolcoaches en schoolleiding meedoen met de vier landelijke Groeikracht-bijeenkomsten.
Het schoolteam meedoet aan de voorgangs- en impactmetingen van Groeikracht.
Het schoolteam mee werkt aan het delen van praktijkverhalen.
De school niet deelneemt aan een ander onderzoeks- en verbetercultuurtraject.

Onderbouwde aanpakken

De Groeikracht-werkwijze bevat elementn van leerKRACHT, LerarenOntwikkelFonds en bevindingen uit onderwijsonderzoek.

Het LOF heeft in de periode van 2015 tot 2021 bij de deelnemende leraren tot vernieuwing en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs geleid. Gebleken is dat de projecten van leraren bij hebben gedragen aan professionalisering, meer werkplezier en de ontwikkeling van ‘teacher leadership’*. Daarnaast heeft het de onderlinge kennisdeling en het netwerk van leraren vergroot waardoor ze buiten hun eigen directe werkomgeving kennis hebben opgedaan.
De leerKRACHT-aanpak leidt tot een lerende cultuur op scholen en sterker handelen van leraren, zo blijkt uit onderzoek van Oberon en Universiteit Utrecht.
Samen met de partners binnen Ontwikkelkracht (Education Lab en het NRO) hebben we aanvullende lessen over het toepassen van onderwijsonderzoek verwerkt in de Groeikracht-werkwijze. Daarbij maken we gebruik van de zeven pijlers uit de NRO-leidraad ‘Verbeteren onderwijskwaliteit’.

Deelnemen

Scholen uit het basis, voortgezet en gespecialiseerd onderwijs kunnen meedoen. Belangrijk is dat er voor dit intensieve traject draagvlak is van het team. Alle medewerkers zijn immers samen verantwoordelijk voor de onderwijskwaliteit. Het gaat om een intensief traject, waarbij het lerarenteam wekelijks tijd vrij moet maken. Voor de aanvraag van de subsidie krijg je ondersteuning in het formuleren van het ontwikkelingsdoel en het opstellen van een activiteitenplan. Na toekenning van de subsidie ontvang je begeleiding bij de uitvoering van het activiteitenplan.

Concrete voorbeelden

Enkele concrete voorbeelden waar scholen op basis van hun eigen verbetervraag mee aan de slag zijn gegaan:

Hoe motiveer ik leerlingen
Leerdoelgericht werken met rekenen
Ontspannen leerlingen
Close reading
Begrijpend lezen
Verhogen leerresultaten door middel van thematisch werken

Subsidievoorwaarden

Er is subsidie beschikbaar om deel te nemen aan Groeikracht binnen de pijler Onderzoeks- en verbetercultuur van Ontwikkelkracht. Hieronder vind je een selectie van de subsidievoorwaarden uit de subsidieregeling voor schooljaar 2024-2025.

Gesprekken

Voorafgaand aan de subsidieaanvraag voer je een verkennend gesprek met het programmabureau van Ontwikkelkracht én een intakegesprek met Groeikracht. Deze gesprekken zijn een belangrijke voorwaarde om subsidie aan te vragen.

Vraag gesprek aan

Inzet onderwijsprofessionals

Per school nemen minimaal vijftien personen in het primair onderwijs of veertig onderwijsprofessionals in het voortgezet onderwijs per schooljaar deel.
Als er op de school minder onderwijsprofessionals werken, dan dienen alle onderwijsprofessionals deel te nemen aan het traject, met uitzondering van onderwijsprofessionals die een aanstelling hebben van minder dan één dag per week.
Werken er meer dan tachtig onderwijsprofessionals op een school in het voortgezet onderwijs? Dan mogen maximaal drie schoolteams van minimaal veertig medewerkers subsidie aanvragen voor het traject binnen een termijn van twee schooljaren.
De school stelt interne procesbegeleiders aan die elk een lerarenteam begeleiden bij het traject.
De gemiddelde inzet per medewerker bedraagt minimaal tien dagen voor het traject en één dag voor de bijeenkomst voor schooljaar 2024-2025. Dit komt neer op een gemiddelde tijdbesteding van twee uur per werkweek per medewerker, waarbij de tijdsinvestering van de interne procesbegeleiders substantieel hoger ligt dan de tijdsinvestering van leraren en de schoolleiding.
De school deelt actief zijn kennis met andere scholen.

Subsidiebedrag

Je ontvangt begeleiding en een vast subsidiebedrag als tegemoetkoming voor de geïnvesteerde uren van de medewerkers. De subsidie voor schooljaar 2024-2025 bedraagt € 34.980 in het primair onderwijs en € 93.280 in het voortgezet onderwijs voor de activiteiten.

Activiteitenplan

Bij de aanvraag van de subsidie is de onderbouwing in de vorm van een activiteitenplan een belangrijke vereiste. Hierin moet ten minste opgenomen zijn:

Een omschrijving van de vraag of doelstelling die de school heeft op het gebied van het versterken van de onderzoeks- en verbetercultuur.
Een ontwikkeldoel gericht op leerwinst.
Een uiteenzetting die inzicht geeft op welke manier het onderwijspersoneel, de schoolleiding en het schoolbestuur betrokken zijn en welke rol ze hebben.
Een onderbouwing waaruit blijkt dat er voldoende draagvlak is op de school voor deelname aan het traject, en dat de onderwijsprofessionals, de schoolleiding en het schoolbestuur zich committeren aan het traject.
Een onderbouwing waaruit blijkt dat voldoende tijd zal worden vrijgemaakt voor de leraren en schoolleiding op de school voor deelname aan het traject.
Een uiteenzetting die inzicht geeft in de wijze waarop het traject op de school organisatorisch wordt vormgegeven.

Uitsluiting

Je kunt niet tegelijkertijd deelnemen aan De Transformatieve School binnen Ontwikkelkracht of een onderzoeks- en verbetercultuurtraject buiten Ontwikkelkracht.
Je kunt niet tegelijkertijd deelnemen aan het traject aspirant-expertschool of expertschool binnen de pijler Expertscholen Ontwikkelkracht.
Je kunt niet tegelijkertijd deelnemen als co-creërende school binnen de pijler Co-creatielabs. Tegelijktijdig deelnemen als deelnemende school binnen de pijler Co-creatielabs kan wel.

Dien subsidieaanvraag in

Zelf aan de slag

Wil je je alvast verdiepen in het werken aan een onderzoeks- en verbetercultuur? Bekijk de leidraden Werken aan onderwijsverbetering op Onderwijskennis van NRO.

Werken aan onderwijsverbetering in het primair onderwijs

De richtlijn helpt basisscholen zich te ontwikkelen tot lerende organisaties. In een lerende organisatie verbeteren leraren en schoolleiders hun onderwijs op een onderbouwde en duurzame manier. Dit doen ze door bestaande kennis te onderzoeken, ervaringen te delen, van elkaar te leren en samen te werken.

Ga naar de Leidraad

Werken aan onderwijsverbetering in het voortgezet onderwijs

De richtlijn helpt middelbare scholen zich te ontwikkelen tot lerende organisaties. In een lerende organisatie verbeteren docenten, teamleiders en schoolleiders hun onderwijs op een onderbouwde en duurzame manier. Dit doen ze door bestaande kennis te onderzoeken, ervaringen te delen, van elkaar te leren en samen te werken.

Ga naar de Leidraad

Heb je een specifieke vraag en wil je weten wat er al over bekend is uit onderzoek? Stel je vraag aan de Kennisrotonde.

Stel jouw vraag